ابن تیمیه می گوید: مّشاهدی که بر روی قبور پیامبران و صالحان از عامه و اهل بیت بنا شده همه از بدعت های حرامی است که در دین اسلام وارد شده است.[1]
بحث درباره اصل و نسب انسان همیشه مردم را مشغول داشته و مشغول میدارد.
در اینجا برآن شدم تا ضمن تحقیق در اجداد خود ،نسل اجداد (شمس تبار کامی) را جمع آوری نمایم.لازم بذکر است با توجه به گستردگی و در اختیار نداشتن اسامی ،فقط فزرندان پسر جمع آوری شد. در ضمن لازم میدونم از همین جا به تمام آشنایان و فامیل های گرامی سلام عرض میکنم.
کاندیدا شدن روحانیون برای نمایندگی، استفاده از بیتالمال در تبلیغات انتخابات، مسئولیت رأی دهندگان نسبت به اعمال رئیس جمهور، تخریب کاندیدای ریاست جمهوری، برخی از فتاوای مهم آیتالله مکارم شیرازی درباره انتخابات است.
مهمترین استفتائات آیتالله ناصر مکارم شیرازی درباره انتخابات به شرح ذیل است:
کاندیدا شدن روحانیون برای نمایندگی
س: نظر شما در مورد کاندیدا شدن روحانیونی که قدرت راه یافتن به مجالس قانونگذاری را دارند و توسط مردم انتخاب میشوند چیست؟ در صورتی که اگر این روحانیون شرکت نکنند اشخاصی غیر متعهد به این مجالس راه پیدا میکنند و احکام غیراسلامی را تصویب میکنند.
ج: ظاهر این است که شرکت آن روحانیون و افراد متعهد دیگر باشرایطی که گفتید واجب است.
حق رای غیر مسلمانان
س: در بعضی از کشورهای اسلامی قانون جدیدی وضع شده است که طبق آن، غیر مسلمانان در انتخابات میتوانند دو بار رأی دهند یعنی آنها هم میتوانند با مسلمانان رأی بدهند و هم با غیرمسلمانان. طبق فقه جعفری آیا میشود به غیرمسلمانان چنین حقّی داد؟
ج: نباید غیرمسلمانان امتیازی بر مسلمین داشته باشند، مگر این که ضرورتهایی در کار باشد.
بیان نکات منفی کاندیداتورها در جمع
س: انتقاد از کاندیداتورها و بیان نکات منفی آنها در جمع یا بین دونفر چه حکمی دارد؟
ج: در صورتی که در مقام مشورت برای رأی دادن به آنها باشد اشکال ندارد، ولی باید صفات آنها را بیان کرد نه توهین و مذمّت و تحقیر و یا خدای نکرده تهمت به آنها زده شود.
مشارکت زنان در پست های سیاسی
س: لطفا نظرتان را راجع به مشارکت سیاسی زنان در کسب قدرت یعنی گرفتن پستهای وزارت و ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی ایران از نظر شرعی بیان کنید.
ج: قانون اساسی ما که به امضای گروهی از مجتهدین رسیده و امام راحل نیز آن را امضا نموده منعی از آنها نکرده مگر در موارد بسیار محدود.
استفاده از بیت المال در تبلیغات انتخابات
س: حکم جنابعالی در مورد کسانی که در انتخابات در راستای شناساندن خود به مردم از امکانات بیتالمال استفاده کردهاند، چیست؟
ج: بیتالمال مصارف خاصّی دارد، که باید در آن مصرف گردد.
مسئولیت رأی دهندگان نسبت به اعمال رئیس جمهور
س: آیا کسی که به هر رئیس جمهوری رای داده الان در تمام اعمالش با او شریک است؟ (یعنی در ثواب و گناه او شریک می باشد؟)
ج: اگر پس از تحقیق همه جانبه و مشورت را اهل اطلاع به فرد مومن و متعهد و اصلح رای بدهید مسئولیتی در قبال اعمال بد او ندارید، ولی امر به معروف و نهی از منکر را فراموش نکنید.
حمایت معظم له از کاندیداهای ریاست جمهوری
س: آیا دیدار شما با برخی از کاندیداهای ریاست جمهوری نشان دهنده حمایت شما از آنهاست؟
ج: ما بارها اعلام کردهایم از منتخب مردم حمایت میکنیم ولی در مورد هیچ فرد خاصی نظر نداریم.
تخریب کاندیدای ریاست جمهوری
س: حکم شرعی تخریب کاندیدای ریاست جمهوری که مورد تایید شورای نگهبان قرار گرفته، چیست؟
ج: این کار جایز نیست.
عدم اعتماد به شخص خاص در انتخابات
س: اگر تا زمان انتخابات هیچ شخص خاصی را برای رای به او پیدا نکنیم تکلیف چیست؟ آیا با رای سفید تکلیف از ما ساقط می گردد؟
ج: در فرض سوال، رای سفید بدهید.
حمایت معظم له از منتخب مردم
س: آیا دیدار شما با برخی از کاندیداها و نامزدهای انتخاباتی ( اعم از شوراها یا مجلس و غیر آن ) نشان دهنده حمایت شما از آنهاست؟
ج: ما بارها اعلام کردهایم از منتخب مردم حمایت میکنیم ولی در مورد هیچ فرد خاصی نظر نداریم.
مسئولیت افراد در قبال خطاها و گناهانی که منتخبین آن ها انجام می دهند
س: آیا این مبنای فقهی صحیح است که شرعاً خطاها و گناههایی که رئیس جمهور منتخب اینجانب در آینده مرتکب خواهد شد و فسادهای مترتب بر آن به عهدهی من خواهد بود؟ آیا این مساله میتواند بهانه عدم شرکت در انتخابات باشد؟
ج: اگر به قدر کافی دربارهی شخص منتخب تحقیق شود، مسئولیتی دربارهی اعمال آینده او نخواهید داشت.
استفاده از امور مالی و امتیازات مختلف برای خریدن آراء
س: شنیده میشود برخی از کاندیداهای انتخاباتی مجلس شورای اسلامی جهت پیروزی در میدان انتخابات به طرق زیر اقدام به خرید آراء مینمایند:
توزیع گوشی تلفن همراه و سیم کارت، پرداخت وجه نقد، توزیع غذای گرم، وعده امتیازات دولتی و غیر آن.
شایان ذکر است که این وضعیت به گونهای است که به سمت انتخابات سرمایه داری پیش میرود، و در صورتی که این امر واقعیت داشته باشد، با مشکل مواجه خواهیم شد.
لذا از محضر مبارک حضرتعالی استدعا میشود به لحاظ روشن شدن عموم، فتوای مورد نظر را به صورت شفاف و روشن مرقوم فرمایند.
ج: انتخابات اسلامی با انتخابات غربی مادی بسیار متفاوت است، استفاده از امور مالی و امتیازات مختلف برای خریدن آراء در انتخابات اسلامی مطلقاً جایز نیست و باید جداً از آن پرهیز کرد و کسانی که از این گونه طرق کسب آراء کنند، مشروعیت آنها زیر سؤال است، و رأی دهندگانی که با این امور به افرادی رأی میدهند که صلاحیت ندارند نیز از نظر شرعی مرتکب خلاف شرع شدهاند. اصولاً توسل به این امور دلیل برعدم صلاحیت است.
برادران و خواهران عزیز مراقب باشند سرنوشت نظام و کشورشان را با هیچ چیز مبادله نکنند و حتی در تبلیغات انتخاباتی خود از روشهای غربی استفاده نکنند.
مرکز آموزش نیروی انسانی اموزش وپرورش
اسماعیل شمس تبار کامی
آذر-1389
مقدمه
مامکتب ومذهبی را نمی شناسیم که به اندازه دین اسلام در مورد تربیت کودکان ولزوم توجه به امور تربیتی آنهاسخن گفته باشد .حقوق کودکان در دین اسلام بسیار پردامنه ووسیع می باشد وامر تربیت کودکان از همان دوران تولداورا دربر می گیرد همان طوری که خداوند در قران می فرماید: < وَ الْوالِداتُ یُرْضِعْنَ أَوْلادَهُنَّ حَوْلَیْنِ کامِلَیْنِ لِمَنْ أَرادَ أَنْ یُتِمَّ الرَّضاعَةَ وَ عَلَى الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَ کِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوف[1]
مادرانى که مىخواهند شیردادن را به فرزندان خود کامل سازند، دو سال تمام شیرشان بدهند. خوراک و لباس آنان، به وجهى نیکو، بر عهده صاحب فرزند است
پس دین اسلام نسبت به کودکان دید مثبتی داردهمانطوری که امام سجادع می فرماید:فرزندخوب چیزی است که اگر بماند دعای پس از مرگ والدین است واگر پیشتر بمیردشفاعتگری است برای انان[2]
سوال اصلی:راههای پرورش حس مذهبی کودکان چیست؟
سوالات فرعی:
1-اهمیت تربیت دینی در کودکان چیست؟
2-شیوه های پرورش حس مذهبی چیست ؟
اهمیتتربیتدینیدرکودک
باید توجه داشته باشیم که تمام دستورهای اخلاقی و دینی زیر بنای فطری دارند، زیرا آنچه به عنوان دستور الهی در قران آمده است و یا پیامبر بزرگوار (ص) به آن اشاره کرده است همه و همه بر اساس نیازمندیهای فطری و طبیعی انسان تنظیم گردیده است نه آن که برنامههای اخلاقی و دینی به افراد تحمیل شد.
در این میان امر خطیرتربیت دینی درمورد کودکان و نوجوانان از اهمیت زیادی برخورداراست زیرا تفهیم آموزه هایدینی وارائه تعریف درستی از اغاز وفرجام جهان به انازه فهم کودک درایتی خاص را می طلبد
کودکان می خواهند بدانند از کجا آمده اند ؟ چگونه آمده اند ؟ به کجا میروند و چه کسی آنان را به این جهان آورده است ؟ این سؤالات می تواند نخستین زمینهها را برای تربیت دینی فراهم کندچنین تربیتی پیش از اینکه یک امر تئوری بوده باشد امری دارای جنبه علمی است زیرا طفل در سایه تربیت مذهبی و معاشرت در میابدکه چگونه کار وعمل بنماید. على علیه السّلام فرموده است: در خردسالى علم بیاموزید تا در بزرگسالى به برترى و سیادت نائل آئید[3]
در اهمیت پرورش دینی و اخلاقیکودکان همین بس که در پرتو آن، همه نیازمندیهای فطری و طبیعی کودکان به وسیله تقویت حس اخلاقی و دینی تقویت میگردند
اما آنچه به نظر نگارنده در ارائه راهکارمد نظر است چندین امرمی باشد که درحد توان به آن ها پرداخته و توضیحات لازم را نیز می آوریم.
بخش اول : نیکی به کودک
نیکی به کودک منحصربه یک مورد خاص نیست بلکه وسعت دامنه ان بسیار فروان میباشد که ما دراین جا فقط چند مورد راذکر می نماییم
1-نام نیک:داشتن نام نیک برای هر فرد در اجتماع بسیار مهم بوده ودر رشد او نقش اساسی دارد این چیزی است که در احادیث امامان معصوم علیه السلام بسیار بر آن سفارش شده است. قال علىّ علیه السّلام:" و حقّ الولد على الوالد ان یحسن اسمه و یحسن ادبه و یعلّمه القران" على علیه السّلام فرموده: حق فرزند بهپدرش اینستکه او را بهاسم خوب نامگذارى کند و بخوبى، ادب و تربیتش نماید و بوى قرآن مجید را تعلیم دهد.[4]
2-محبتوشاد کردنبه کودکان: نوع محبت ومعاشرت ما با کودکان در روحیه دینی کودک بسیار اهمیت دارد وباعث بالا رفتن دردرک وشعور میشود ولازمه چنین کاری احساس باوری است که کودکان نسبت به والدین پیدا می کنند واو را بعنوان یک الگوی مذهبی ودینی می پذیرند. پس این یعنی احساس باور کودک والدین را فرصتی مقدماتی برای دعوت وی به شرکت در این قبیل مراسم است.
بخشدوم:شیوههایآموزشاخلاقیودینی:
1-الگوهایعملی
فرزندان نیازمندند پدر و مادر خود را در محیط خانوادگی به عنوان یک الگو از نظر اخلاقی و دینی ببینندیعنی بعنوان مثال فرزند در منزل ودر اجتماع اطراف خود پدر ومادرش را از کسانی ببیند که اعتقاد به دین خدا دارند وبالاتر اینکه آنها را عمل کننده به دستورات الهی ببیند .به عنوان مثال اگر پدر یا مادرفرزند راترغیب به نمازکنند این دو صورت پیدا می کند: ا-یا والدین خود شان نماز را مرتب می خوانند
2- یا والدین خدای ناکرده بی مبالات هستند.که در صورت اول علاوه بر اینکه فرزند نماز را میخواند بلکه والدین را نیز باورمثبت پیدا میکند .پس الگوی عملی نقش بسیار اساسی را دارا می باشد .
2-کودکانراباطعمولذتعبادتآشناسازیم
هر چیزی طعم و لذتی دارد گاه طعم و لذت مادی و گاه معنوی، والدین سعی میکنند که جذبه و شوق مناجات و رازو نیاز را با خدا به خوبی به کودکان انتقال دهندو کودکان را از لذات معنوی بهره مند سازند.آشنا کردن کودکان به لذت های عبادتراههای فراوانی دارد که از حوصله این متن بیرون ونیاز به فرصت فراوان دارد
3- اعتدال: بهتر این است شرکت در مراسم مذهبی ، تکلیفی مشکل برای کودکان نباشد یعنی با خستگی کودکان نگردد ضمن اینکه در صورت طولانی شدن مراسم وخستگی کودکان بهتر است وی را به منزل برگردانند. از سوی دیگر شرایط و موقعیت جسمی کودکان هم باید سنجیده شود و در صورت عدم تمایل یا بیماری ومساعد نبودن شرایط کودکان ، از بردن آنهاخودداری کرد.
دراحادیث اسلامی بسیار بر این نکته تاکید شده که کودکانتان را بر اساس موقعیت سنی که درآن هستندپرورش بدهیدبعنوان مثال امام باقرعلیه السلامدر حدیث مفصلى وظائف اولیاء اطفال را در تربیتهاى ایمانى کودکان در سنین مختلف بیان فرموده است: در سه سالگى کلمه توحید (لا اله الّا اللَّه) را بطفل بیاموزند، در چهار سالگى (محمد رسول اللَّه) را باو یاد بدهند، در پنج سالگى رویش را بقبله متوجه کنند و باو بگویند که سر بسجده بگذارد [5]
4-جلوگیریازبدآموزی:
والدین و مربیان باید اعتقاد به خدا، مذهب و تعالیم آنرا به گونه هایی در کودک پدید آورند که روح مذهب در آنان به صورتی صحیح استوار گردد. هم چنین مباحث آموخته شده به صورتی باشند که کودک در حال و آینده آنها را منافی باحق و حقیقت نیابد.یعنی اموزه های دینی ومذهبی را انگونه که هستند به کودکان وفرزندان خود بیاموزند نه آن گونه که هواهای نفسانی به آن حکم می کند .
ودیگر اینکه تحت هیچ شرایطیجلوی کودکان واژه های بد را بکار نبرند چرا که جبران چنین کاری هزینه های جبران ناپذیری را برای والدین و اجتماع بدنبال دارد.
5-نقشدوستانکودک:
کودک یک موجود اجتماعی است و احتیاج به انس و الفت دارد و نیازمند بازیهای دوستانه است. یکی از نیازهای طبیعی کودک موانست و مجالست به هم سن و سال خود است و پدران و مادران نیز هرگز نمیتوانند نقش همبازی را برای فرزند ایفا کنند. کودکانبر اساس علاقههای که بهیکدیگر دارند رفتار و کردارشان در همدیگر موثر است.از على (ع) نقل شده است: :" صحبة الأخیار تکتسب الخیر، کالرّیح إذا مرّت بالطّیب حملت طیبا= همنشینى با نیکان مایه کسب نیکى است، مانند باد که هر گاه از روىعطر عبور کند، بوى خوش بههمراهمىآورد.[6]
پس در مواردی که کودک تمایل دارد به صورت گروهی و یا به اتفاق هم سالانش در مراسم مذهبی شرکت کند بهتر است مقدمات حضورش به همراه هم سالانش در مراسم فراهم شودبدین صورت کهکودک به همراه فرد مورد علاقه اش به این مراسم فرستاده شود
عن عبد اللَّه بن صالح عن ابی عبد اللَّه علیه السّلام قال: لا ینبغی للمؤمن أن یجلس مجلسا یعصى اللَّه فیه و لا یقدر على تغییره.
الکافی 2/ 374 الوسائل 11/ 503 تفسیر نور الثقلین 1/ 727 انوار الهدایة/ 89 مجموعة ورام 2/ 210 البحار 74/ 199
از عبد اللَّه بن صالح، از امام صادق (ع) نقل شده که فرمود:
سزاوار نیست مؤمن در مجلسى بنشیند که در آن نافرمانى خدا مىشود و قدرت بر تغییر آن ندارد.[7]
خلاصه اینکه اغلب نوجوانان بزهکار و مجرم اولیّن قدم های انحرافی را به کمک دوستان ناباب و ناشایست برداشته اند و سپس در سراشیبی سقوط قرار می گیرند ضمن اینکه چنین افرادی از اقشار بی اعتقاد و ناآشنا با ارزشهای دینی و اخلاقی هستند. بسیاری ازهمین نوجوانان با وجود انحرافات گوناگون وقتی که از نظر مذهبی به مرتبه ای شایسته رسیده اند، به راحتی نجات یافته و زندگی پاک و سالمی را آغاز کرده اند.
6-ایجادعاداتمذهبی:
والدین بایدزندگی خود و خانواده خود را مذهبیکنند آنچنان که رفتار و گفتار، رفت و آمدها،معاشرتها،و موضعگیریها همه رنگ مذهب داشته باشند. روح خیر خواهی نسبت به همنوع را درخود زنده و متجلی سازند تا کودک از آن درس بیاموزد و در تمام آنها به طور مداوم عمل کنند تا درفرزندان به صورت عادت در آید.
امام باقر (ع) در حدیث مفصلى وظائف اولیاء اطفال را در تربیتهاى ایمانى کودکان در سنین مختلف بیان فرموده است که این خود نیز از بهترین راه هکارهای عادت مذهبی می باشد .امام ع می فرمایند:" فاذا تمّ له ستّ سنین علّم الرّکوع و السّجود حتّى یتمّ له سبع سنین. فاذا تمّ له سبع سنین قیل له اغسل وجهک و کفّیک، فاذا غسلهما قیل له صلّ"
در شش سالگى کامل رکوع و سجده صحیح را باو بیاموزند، در هفت سالگى بطفل میگویند: دست و رویت را بشوى و نماز بگذار
پایان
8/9/89
تاکنون نظرات بسیاری را از عموم مردم درباره تلاوتهای زیبای مرحوم استاد عبدالباسط شنیدهایم اما دانستن نظر شهید مرتضی مطهری با عنوان فردی قرآنشناس درباره وی خالی از لطف نیست.
«ابوالفضل علّامی» در کتاب آداب تلاوت قرآن کریم، در خلال بحث تأثیرات زیباخواندن قرآن کریم جملهای را از زبان استاد شهید آیتالله «مرتضی مطهری» در رابطه با عمق تأثیر زیباخواندن قرآن کریم و نظر ایشان درباره استاد مرحوم «عبدالباسط» ذکر کرده است.
شهید مطهری در این باره میگوید: من خودم ... واقعاً از شنیدن قرآن لذت میبرم... واقعاً زیبایی قرآن را حس میکنم مخصوصاً وقتی که با آهنگ لطیف و زیبایی خوانده شود. این قرآنهای عبدالباسط... بعضی قسمتها که مخصوصاً آهنگی که انتخاب کرده با موضوعی که در آن آیه است تناسب دارد، تأثیرش عجیب است مثل آیه یا «یَا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ» یا سوره «إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ» غالباً هر چه خوانده اینجور است سوره «إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ» را با آهنگی متناسب با معنی آن خوانده است، مخصوصاً وقتی با این آهنگها میشنوم خیلی لذت میبرم. این حلاوت و شیرینی قرآن و اینکه هر چه تکرار میشود از شیرینیاش کاسته نمیشود از وجوه اعجاز قرآن کریم است..
علّامی در کتاب خود میافزاید: قاری در سایه دانستن دستور زبان عربی و معانی لغات به اندازه توان، پیام آیاتی را که میخواند میفهمد و لحن خود را با معنی آیات هماهنگ میکند؛ به عبارت دیگر، هر آیه را با درنظر گرفتن معنی آن با آهنگی مناسب میخواند، میتوان گفت که اینگونه قرآن خواندن نمونه روشن سخن رسول بزرگوار اسلام(ص) است که فرمود: «قرآن را با لحنها و آواز عرب بخوانید و از لحنهای فاسقان و گناهکارانی که گناه کبیره انجام میدهند بپرهیزید».
اگر قرآن با لحن عربی و در حد کمال آن خوانده شود، یک آهنگ خاص و ویژهای دارد که با آهنگهای دیگر تفاوت دارد. عده زیادی از زبانشناسان عرب و قرآنپژوهان اعتقاد دارند که قرآن کریم دارای موسیقی و آهنگ مخصوصی است و هیچ متن عربی را نمیتوان با آهنگ قرآن خواند.
استاد مطهری در این زمینه میگوید: مسئله دیگری که مربوط به سبک قرآن است و از قدیم مورد توجه بوده است مسئله آهنگپذیری قرآن است، این خیلی عجیب است تا آنجا که نشان دادهاند در زبانها جز شعر چیز دیگری آهنگ نمیپذیرد. آهنگ واقعی که یک نفر موسیقیدان بتواند برای آن آهنگ بسازد، شعر است که آهنگ میپذیرد... قرآن از طرفی ما میبینیم شعر نیست... قرآن یگانه نثری است آهنگپذیر و این همان مطلبی است که از صدر اسلام به آن توجه بوده است.
نتیجه اینگونه تلاوت هم شامل حال قاری است و هم استماع کننده قرآن، هنگامی که قاری چنین قرآن بخواند احساس میکند مخاطب آیات الهی خود او است، این حالت تأثیر شگرفی در قاری قرآن میگذارد تا جایی که این حالت را تا ساعتها پس از تلاوت در وجود خویش احساس میکند و شنوندگانی هم که با معنای آیات آشنا باشند همین احساس را پیدا میکنند و خود را مخاطب کلام حق احساس میکنند و این حالت در نهایت، موجب تأثیر عملی در اعمال شنوندگان میشود.
این نوع تلاوت، مصداق کامل عربی خواندن قرآن است. امید است تلاوت همه قاریان عزیز کشور ما به این پایه برسد که اثرات پایانناپذیر و مبارکی برای جامعه در پی دارد.
منابع نزد نگارنده موجود است.